Varis Nedir ve Neden Olur ?

venöz yetmezlikVarisler venlerin (toplardamarların) genişlemesi ve tortüyöz (çapraşık) hale gelmesi ile oluşur. Venlerin içerisinde kanın geriye doğru kaçmasını engelleyen, tek taraflı çalışan ve kanın kalbe doğru yol almasını sağlayan kapakçıklar bulunmaktadır. Bu kapakçıklardaki bir yetmezlik, kanın geriye doğru kaçıp birikmesine ve venlerin genişleyerek varisleri oluşturmasına neden olmaktadır. 

Venöz yetmezlik genellikle yüzeyel damarlarda oluşur ve ayaktayken, yerçekiminin etkisiyle kanın bacaklarda toplanmasıyla daha da belirginleşir. Varisler, oluşturduğu kozmetik ve estetik sorunların yanında, ağrı, egzema, ödem ve ülserlere de neden olabilmektedir.

Varisler kadınlarda erkeklerden daha sıktır ve kalıtsal geçişi de olduğu düşünülmektedir. Gebelik, obezite, menapoz, yaşlanma, uzun ayakta durma süreleri ve bacak travması varis oluşumunun sık görüldüğü diğer durumlardır. 

Eğer damarların duvarları zayıflar ve kan akımını devam ettirecek kan basıncını sağlayamazsa, biriken kan yer çekimininde etkisiyle damarları genişletmektedir. Genişleyen damarlarda kapakçıklar da işlevini yerine getiremez ve kanın geriye kaçmasını engelleyecek direnci gösteremez..

Varis Gelişimi İçin Risk Faktörleri

Varisli damarlar kalıtsal genetik bir bozukluktur. Gen, değişken penetranslı otozomal dominanttır. Bu, genin her kuşağa aktarıldığı anlamına gelir, ancak geni aktive etmek için belirli çevresel faktörler gereklidir. Örneğin, östrojen ve progesteron – farklı kadın hormonları – geni aktive eder. Ağır işçilik, obezite ve uzun süreli ayakta durma da zaman içinde geni aktive edebilir.

  • Varisli hastaların yaklaşık% 50’sinde aile öyküsü vardır.
  • Her iki ebeveynin de hastalığı varsa, varis gelişme şansınız% 90’ın üzerindedir.
  • Varis kadınları erkeklerden daha fazla etkiler: kadınların% 55’i ve erkeklerin% 45’i.
  • Beden kitle endeks değeri 30’dan büyük olan kadınların, varisli damarlar geliştirme olasılığı 3 kat daha fazladır.
  • Hamilelikte varis ve kılcal varis gelişme riski artar.
  • Ailede venöz yetmezlik öyküsü veya kan pıhtılaşması öyküsü
  • Oral doğum kontrol haplarının kullanımı
  • Ergenlik, menopoz veya hormon replasman tedavisi sırasında hormonal değişiklikler
  • Uzun süre ayakta durmak veya oturmak
  • Çok sıkı bir kemer veya kıyafet giymek
  • Fazla kilo, ileri yaş, kabızlık, güneş maruziyeti varis gelişim riski arttırır. 

Varisleriniz için Neler Yapabilirsiniz ?

Ayakta çok durmanın varislerinizi kötüleştirdiğinden şüpheleniyor musunuz? Tıbbi müdahaleler olmadan varislerle başa çıkmanın bir yolunu arıyorsanız, bazı basit yaşam tarzı değişiklikleriyle başlayabilirsiniz. Aşağıdaki yöntemlerin bazılarını veya hepsini deneyerek varislerinizden biraz rahatlama sağlayabilirsiniz:

  • Oturmak ve bacaklarınızı yükseltmek için zaman bulun – bunu günde 4 kez, 30 dakika yapmaya çalışın.
  • Ayaktayken kompresyon çorapları giyin. Bu özel elastik çoraplar eczanelerde reçetesiz olarak satılmaktadır. Varislerinizin ne kadar ciddi olduğuna bağlı olarak, doktorunuz belirli bir basınç miktarı içeren çorapları size reçete edebilir. Çorapları sabah uyandığınızda giyin ve her gece yatmadan önce çıkarın.
  • Yüksek topuklu ayakkabı giyiyorsanız, gardırobunuza daha fazla düz ayakkabı eklemeyi ve hafta boyunca ayakkabı türlerini değiştirerek giymeyi düşünün.

Bu değişikliklerin varislerinizi tamamen ortadan kaldırmak için yeterli olmayabileceğini unutmayın. Bu konservatif tedavileri denediyseniz ve hala ağrılı semptomlar yaşıyorsanız, bir doktorla konuşma zamanı gelmiş olabilir. Varislerinizi etkili bir şekilde tedavi edebilecek minimal invaziv tedaviler mevcuttur.

Uzman Dr. Mehmet Hakan PIÇAK
Latest posts by Uzman Dr. Mehmet Hakan PIÇAK (see all)